Elçin Tağıyev: Heydər Əliyev və azərbaycançılıq məfkürəsinin milli idealogiya səviyyəsinə yüksəldilməsi 0
Heydər Əliyev və azərbaycançılıq məfkürəsinin milli idealogiya səviyyəsinə yüksəldilməsi.
Millət -- bir xalqın öz kimliyini tam dərk etməsi, onun bir amal uğurunda hamılıqla çalışması və özünün gələcəyə istiqamətlənən idealogiyasının formalaşması ilə yaranır.Bir xalqın isə milli idealogiyasının formalaşması onun ziyalı təbəqəsindən və dahi şəxsiyyətlərindən asılıdır. Dahi şəxsiyyətlər zamanla mühütin ehtiyaçından doğan və hər- hansısa bir tarixi dönəmdə xalqı, milləti üçün böyük işlər görmüş insanlar olur.Ançaq çox nadir hallarda dahi şəxsiyyətlər olur ki, onlar bir yox bir-neçə tarixi dönəm üçün xalqı üçün çalışır. Ulu Öndər Heydər Əliyev Belə bir dahi tarixi şəxsiyyət idi. Bu böyük insanın həyat yoluna öz xalqının xilaskarı olmaq onu zülümlərdən qurtarmaq yazılmışdır.
Azərbaycançılıq idealogiyasının əsasının qoyulması
1969-cu ildə Ulu öndər Heydər Əliyevin Azərbaycana rəhbərliyinin birinci dövrü başladı. H.Əliyev hakimiyyətə gələndə Azərbaycan inkişafda keçmiş sovet respublikaları içində xeylim geri qalırdı.
İllər sonra Ulu Öndər Heydər Əliyev həmin dövrü qiymətləndirərkən bildirmişdir ki “Qətiyyətlə bildirmək olar ki, 60-cı illərdə respublika iqtisadiyyatı bütövlükdə dərin və uzunmüddətli böhran mərhələsinə qədəm qoymuşdu. Yaranmış ağır vəziyyətdən çıxış yolu tapılmalı, iqtisadiyyatın inkişafı üçün prinsipial cəhətdən yeni konseptual yanaşma yolları işlənib hazırlanmalı, xalq təsərrüfatında köklü struktur dəyişiklikləri aparılmalı, təsərrüfatçılıq və iqtisadi həvəsləndirmə işində təzə metodlar tətbiq edilməli idi”
Azərbaycanın müstəqil dövlət quruculuğuna və milli idealogiyanın formalaşmağına aparan yolu əslində, 1969-cu ildən - məhz Ulu Öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlişindən sonra başlamışdır. Bu tarixi andan azərbaycançılığın ən parlaq səhifələri də elə həmin illərdən etibarən yazılmışdır.
Heydər Əliyev həmin dövrdə milli dəyərlərimizə ziddiyət təşkil edən sovetlər ideologiyanın zərərli təsirlərindən Azərbaycan milli ruhunu qorumağı onu yüksəltmək yolunda bütün imkanlardan maksimum dərəcədə istifadə etməyi bacarmışdır.
Bu baxımdan Heydər Əliyevin respublika rəhbərliyinə gəlməsindən sonrakı dövr milli özünüdərkin, milli özünəqayıdışın başlanğıcı kimi qəbul edilir. Tarixi məhz bu dövrdən etibarən başlanan Heydər Əliyev idarəetmə fəlsəfəsinin başlıca ideya-siyasi istiqamətini də məhz xalqın milli özünüifadəsinin bütün forma və vasitələrinin geniş vüsət alması, milli qürur hissinin güclənməsi və milli şüurun yüksəlişinə təkan verən sürətli inkişaf strategiyasının gerçəkləşdirilməsi təşkil etmişdir. Onun respublikaya rəhbərlik etməyə başladığı ilk günlərdən Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətlərinin yubileylərinin müntəzəm surətdə qeyd olunması bir ənənə halını almış, bu isə Azərbaycan xalqının ümummilli problemləri ilə sıx bağlı olub milli ruhun, milli özünüdərkin yüksəlişi, xalqın tarixi yaddaşının özünə qaytarılması, müstəqil dövlətçilik ideyalarının gerçəkləşməsi üçün zəmin yaratmışdı.
Azərbaycan xalqının xilası milli idealogiyanın inkişafı və bərqərar olması
XX əsrin 80-ci illərinin sonu 90-cı illərinin əvvəli xalqımızın öz müstəqillik arzusuna çatmaq üçün fürsətlər yaratmışdır. Nəhəng Sovetlər İmperiyasının süqutu fonunda Azərbaycan xalqına düşmənçilik yürüdən dairələrin qara əməlləri dahada aydın görünməyə başladı. Vaxtı ilə Ulu Öndər tərəfindən əsası qoyulan milli özünü dərk prossesinin qarşısını almaq istəyən düşmən bunu baçarmadı.
1991-ci ildə yenidən əldə etdiyimiz müstəqillik millli oyanışın, azadlıq eşqinin bəhrəsi idi. Müstəqillik böyük itkilər və qurbanlar bahasına, çətinliklə əldə olundu. Müstəqilliyimizin ilk illərində xalqımız, ağır, məşəqqətli günlər yaşadı. Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarına təcavüzü, ölkədə vəziyyəti son dərəcə ağırlaşdırmışdı. Dövlətçiliyimiz məhv olmaq təhlükəsi ilə üzləşdiyi bir zamanda respublikamızın o zamankı səriştəsiz və qətiyyətsiz rəhbərləri belə vacib taleyüklü vəzifələrin öhdəsindən gələ bilmirdilər. Xalqımızın yeganə xilas yolu Ulu Öndər Heydər Əliyevin ölkəyə rəhbərliyi öz əlinə götürməsindəydi.
1993-cü ilin iyun ayının 15-də Ümummilli Lider Heydər Əliyevin xalqın təkidi ilə hakimiyyətə qayıtması nəticəsində xalqımızın tarixində böyük bir faciənin qarşısı alınmış oldu. Ölkədə vəziyyət olduqca ağır idi, hər yerə səpələnmiş silahlı cinayətkar dəstələr, vətəndaş müharibəsi təhlükəsi, Qarabağ münaqişəsi və dərin iqtisadi böhran.
Bütün bunlara baxmayaraq Ulu Öndə yenədə öz xalqını tək buraxmadı və öz dərin zəkası ilə Azərbaycanı sonu görünməyən xaosdan xilas edərək sarsılmaz inkişafın təməlini qoydu
Milli birliyin və onun idealoji əsaslarının qələbəyə apardığı yol
Dövlətin varlığını təsdiqləyən amillərdən biri məhz ideologiyadır. İdeologiyası olmayan millətin dövlətçiliyindən də söhbət gedə bilməz. Məhz ideologiya millətin varlığını təsdiqləyir, çünki milli ideologiya özündə həm millətin tarixini, həm dilini, həm milli-mənəvi dəyərlərini, bir sözlə milləti millət olaraq təsdiqləyən əsasları ehtiva edir. Milli ideologiyasını qoruyub saxlamağı bacaran millət dövlətçiliyini də təsdiqləmiş olur. Bu baxımdan azərbaycançılıq ideologiyası xüsusi önəm kəsb edir. Çünki tarix boyu azərbaycançılıq ideologiyası müxtəlif təsirlərə, təzyiqlərə məruz qalmasına baxmayaraq millətin vahid ideologiyası kimi qəbul olunmuş, zəngin dövlətçilik tariximizin parlaq səhifəsini təşkil etmişdir. Azərbaycançılıq ideologiyası tarixi dəyişiklərə məruz qalmış, dəyişilmiş,bununla belə yenə də millətin varlığını qoruyub təsdiqləyə bilmişdir.
Ulu Öndər Heydər Əliyev dünya azərbaycanlılarının vahid ideya ətrafında birləşdirilməsinin Azərbaycanın gələcəyi üçün tarixi və strateji önəm daşıdığını uzaqgörənliklə müəyyən etmişdi.
Həmin dövrdə Heydər Əliyev tərəfindən konseptual şəkildə irəli sürülən azərbaycançılıq ideologiyası Azərbaycanın dünya birliyinə inteqrasiyasının təməl sütunlarından birini təşkil etməyə başladı. Günümüzdə azərbaycançılıq əbədiyaşar ideologiyalardan birinə çevrilib və müasir dövlətçiliymizin inkişafının əsasını təşkil edir. Heydər Əliyevin özündən sonra Azərbaycan dövləti və gələcəyimizin əsas istiqamətlərindən biri kimi, yadigar qoyduğu, dünya azərbaycanlılarının əvəzsiz milli sərvəti olan azərbaycançılıq ideologiyası bu gün Azərbaycan dövlətçiliyinin ideoloji əsasıdır.
Elçin Tağıyev
YAP Goranboy rayon təşkilatının fəalı.
Xəbəri paylaş